Kartoteka

W ramach projektu Bubobory w Lasach Państwowych zaplanowano stworzenie przy Leśnym Zakładzie Doświadczalnym SGGW w Rogowie Kartoteki stanowisk rzadkich sów leśnych.

Utworzenie Kartoteki i Wypluwnika ma na celu inicjację ogólnopolskiego leśnego monitoringu populacji puchacza i innych rzadkich gatunków sów leśnych w Polsce. W Kartotece będą gromadzone dane dla trzech najrzadszych gatunków sów leśnych: puchacza Bubo bubo, włochatki Aegolius funereus, sóweczki Glaucidium passerinum. Nadzór naukowy nad Kartoteką sprawuje Zakład Zoologii Leśnej i Łowiectwa SGGW, nadzór logistyczny – Centrum Edukacji Przyrodniczo Leśnej LZD SGGW w Rogowie.

Uwagi dotyczące wypełniania kart

Dla nadleśnictw, które przystąpią do współpracy z Kartoteką w Rogowie, przygotowano kartę stanowiska ułatwiającą gromadzenie danych. Wypełnioną po sezonie (do końca sierpnia) kartę stanowiska można przesłać drogą listową lub za pomocą poczty elektronicznej na adres CEPL LZD SGGW w Rogowie z dopiskiem Kartoteka. Kartę stanowiska wypełnia się dla danego stanowiska każdego roku. W przypadku niejasności prosimy o kontakt telefoniczny z biurem Kartoteki 046 / 874 83 74 lub za pomocą poczty elektronicznej joanna_sitkiewicz(at)sggw.edu.pl (temat maila: Kartoteka). Przedstawione na stronie 3 wypełnione karty stanowiska dla puchacza, włochatki i sóweczki są tylko przykładami. W rzeczywistości każdy przypadek należy traktować indywidualnie.

Szare pola wypełniają pracownicy Kartoteki. Pola białe są przeznaczone dla pracowników nadleśnictwa. Wpisy powinny być krótkie i syntetyczne. Jedna karta dotyczy pojedynczego stanowiska w danym roku. Za stanowisko uważa się także miejsce występowania ptaków w sezonie lęgowym, mimo że nie stwierdzono ewidentnie ich gnieżdżenia się. Notatki powinno prowadzić się bezpośrednio w terenie i wypełniać karty na bieżąco. Najlepiej aby kopia karty stanowiska za dany rok znajdowała się zarówno w biurze nadleśnictwa jak i leśnictwa.

Pierwsza kontrola powinna się odbyć do końca kwietnia. Ma za zadanie określenie czy ptaki w ogóle są w rewirze. Najwyższą kategorią jest tutaj stwierdzenie obecności pary ptaków przy gnieździe, jednak nie należy podejmować specjalnych prób poszukiwania gniazd. Wystarczające będzie zlokalizowanie miejsc, w których przebywają ptaki w godzinach wieczornych i gdzie odzywają się swoimi charakterystycznymi głosami godowymi. Czasami jedynymi śladami obecności ptaków będzie świeże pióro lub wypluwka, co w stopniu wystarczającym potwierdza obecność ptaków w stanowisku. Ilość kontroli i wizyt w drzewostanie okupowanym przez ptaki należy ograniczyć do niezbędnego minimum.

Druga kontrola powinna się odbyć do końca czerwca. Ma za zadanie określenie czy ptaki odbyły lęgi (ślady jaj) i czy osiągnęły sukces w postaci wyprowadzonych młodych. Dobrą wskazówką są głosy żebrzące wydawane przez młode w gnieździe i jego pobliżu. W przypadku puchacza ze względu na bezpieczeństwo lęgów wszelkie bezpośrednie wizyty w pobliżu gniazd należy ograniczyć do minimum. Próbę policzenia młodych najlepiej przeprowadzić w terminie po 15 maja. Młode puchacze często w wieku kilku tygodni rozłażą się w najbliższym otoczeniu miejsca gniazdowego i ukrywają w gęstych krzewach i trawach. Włochatki i sóweczki tolerują obecność obserwatora w swoim otoczeniu. Odpowiedni i bezpieczny dla nich dystans najłatwiej ocenić po zachowaniu się ptaków.

Instrukcja wypełniania kart stanowiska dla puchacza (pdf)

Poglądowe wypełnienie karty stanowiska dla puchacza Bubo bubo (pdf)

Poglądowe wypełnienie karty stanowiska dla włochatki Aegolius funereus (pdf)

Poglądowe wypełnienie karty stanowiska dla sóweczki Glaucidium passerinum (pdf)

Czysta karta stanowiska (doc)